Kenevir otu (Cannabis), Cannabaceae familyasından olan tek yıllık bir bitkidir. 1-3 metre boyundaki bu bitki, dikey olarak büyüyen tüylü yapısı ve belirli bir seviyeden sonra çatallaşan dalları ile dikkat çeker. Karşılıklı yaprakları, bir sonraki ile çapraz, koyu yeşil renkte ve uzun saplıdır. Bitkinin çiçekleri tepesinde ya da dallarının tepelerinde yer alır. 3-6 mm uzunluğundaki tohumları griye çalan esmer renkte olup, oldukça ince bir kabuğa sahiptir.

Kenevir otunun uç kısımlarında reçine ve uçucu yağlar bulunur. Özellikle tohumları yağ bakımından zengindir. Tohumlardan elde edilen yağ, boya ve sabun sektöründe kullanılır. Bitkinin gövdesinin kabuk kısmından kendir ya da kenevir adı verilen lifler elde edilir. Bu lifler oldukça dayanıklı ve uzun olduğundan, halat, ip ve kaba dokuma üretiminde kullanılır. Eğer liflerde lignin maddesi bulunursa esnekliği azalır ve bunlar kaba dokumacılıkta kullanılır. Otun yaprakları tıp ve kozmetik sektöründe kullanılırken, tohumları yağlı olduğundan yakıt üretiminde ve besin olarak kullanılır. Aynı zamanda kuşlar için de iyi bir besindir. Anavatanı Hindistan olan kenevir otu, ülkemizde de birçok bölgede yetiştirilebilir. Ancak esrar üretiminde kullanıldığı için, yasal olarak üretimi yasaklanmıştır.

Kenevir otunun geçmişi oldukça eskiye dayanan bitkisel bir hammaddedir. Saplarındaki lifler dokuma, kumaş ve iplik yapımında, hamurlu kısmı ise kâğıt yapımında kullanılır. En fazla ılıman ve tropik bölgelerde yetişir. Yağ ve lif yapımında cannabis sativa türü kullanılır. Esrar yapımında kullanılan kenevir otu, dişi eşeyli olanıdır. Bunu yetiştirebilmek için Tarım Bakanlığı izni gereklidir. Erkek olanından esrar elde edilmez, ancak bunların yetiştirilmesi için izin alınması konusu kanunda yer almamaktadır. Ülkemizde en fazla Adana, Kastamonu, Kocaeli, Samsun, Sivas, Kayseri, İzmir, Antakya ve Kütahya illerinde yetiştirilir.

Kenevir otunun yasaklanması ilk olarak 1930 yılında ABD'de çıkarılan Marihuana Vergi Yasası ile başlamıştır. Bu tarihten sonra yasak tüm dünyaya yayılmıştır. Bu yasağın bilimsel dayanağından ziyade, ekonomik ve siyasi amaçlı olduğu düşünülür. Yetiştirilen 1 dönüm kenevir otu, yaklaşık 4 dönüm ağaçtan elde edilen kâğıt hamurunun elde edilmesini sağlar. Kenevir selüloz açısından çok zengindir. Bitkinin lifleri, petrol yan sanayi sentetik liflerinden önce tüm dünyada lif olarak kullanılırdı. Oldukça güçlü bir bitki olan kenevir, yetişirken ilaçlamaya bile ihtiyaç duymaz. Bunun yetiştirilmesini yasaklayanların, bir anlamda petrol ve ilaç sektörüyle alakalı olduğu sanılmaktadır.

Aynı zamanda 1 dönüm ekili kenevir otu, ortalama 25 dönüm ormanın ürettiği oksijeni üretebilir ve 4 dönüm ağaç kadar kâğıt çıkarabilir. Normalde bir ağaç ortalama 20-25 yılda yetişirken, sadece 4 ayda yetişen kenevir oldukça avantajlı sayılır. Bunlar bile kenevir otunun önemini anlamaya yardımcı olur. Kenevir otu 8 defa kâğıda dönüştürülebilirken, ağaç ise sadece 3 defa kâğıda dönüştürülebilir. Aynı zamanda kenevirin su ihtiyacı daha azdır. Kenevir otu, bitkiler arasında dişisi ve erkeği gözle ayırt edilebilen tek bitkidir.

Bunların dışında kenevir otu, AIDS ve kanser tedavisinde kullanılan kemoterapi ile radyasyonun etkisini azaltmak için kullanılır. Ayrıca uykusuzluk, sara, kalp, artrit, psikolojik rahatsızlıklar, astım ve omurga rahatsızlığı gibi birçok hastalığın tedavisinde kullanılır.