Boyotu:Boyotu, halk arasında çemen otu olarak bilinen ve çeşitli tedavilerde kullanılan, oldukça şifalı bir bitkidir. Ülkemizde de yetişen boyotu, özellikle Anadolu insanı tarafından sıkça tüketilen bir türdür. Anayurdu Güney Avrupa ve Akdeniz havzasıdır ve uzun süre yaşayan otsu bir bitki olup, baklagiller familyasındandır. Boyotu, bir metre ile altmış santim arasında boyu olan ama ülkemizde yabani olarak yetişen bir bitkidir. Güneydoğu ve Orta Anadolu bölgelerinde kültürü yapılmaktadır. Boyotunun gövdesi açık yeşil, yuvarlak kesitli, ince tüylü ve dallara ayrılan yapıda olup, bitki bazen yatay bazen de dikine yetişir. Yaprakları açık yeşil olup, kenarları ince dişli ve oval biçimli üç yapraktan oluşur. Çiçekleri yaz ortasında açar ve sarımsı beyaz renktedir. Çiçekler olgunlaştığında her biri 15-20 adet sarı kahve renkli küçük tohum taşıyan tohum zarfına dönüşür ve bu tohumlarla çoğalır. Boyotu, alkali toprakları, bol güneşli yerleri ve suyun akıntılı yerlerini sever. Boyotunun keskin kokulu tohumları %30 oranında yapışkan bitki sıvısı ve uçucu sabit yağlar; kolin, trigonellin ve kumarin isimli maddeleri içerir. Boyotunun yaprakları salata olarak tüketilir ve aynı zamanda haşlanarak sebze gibi tüketilir. Yaprakları çiğ olarak da tüketilebilir. Tohumları bazı ülkelerde baharat olarak kullanılırken, ülkemizde keskin kokulu tohumlar pastırma yapımında kullanılır. Pastırmanın üzerine sürülen çemenin içine tohumlar ezilerek katılır ve keskin kokulu çemenin ana maddesidir. Boyotunun Faydaları:Boyotu, öksürüğü hafifletir, göğsü yumuşatır, bronşiti ve boğaz ağrısını hafifletir, balgam söktürür ve rahatlama sağlar. Sindirimi kolaylaştırır, acı olması nedeniyle sindirim sistemini uyarır, mide ve bağırsak gazlarını giderir. Cinsel gücü artırıcı özelliği vardır ve vücudu temizleyerek tonik görevi yapar. Kadınların aybaşı dönemini ağrısız atlatmalarına yardımcı olur. Emzikli annelerin sütünü artırmasına yardımcı olur. Boyotunun bütün bu faydaları için sonbaharda olgunlaşan tohumları toplanır. Bir bardak sıcak suya 1,5 tatlı kaşığı tohum konup 10 dakika kısık ateşte kaynatılarak, günde üç su bardağı içilirse vücuda detoks etkisi yaratır. Boyotunun yaralara ve çıbanlara iyi geldiği söylenir. Bunun için boyotu tohumları ezilerek suyla karıştırılarak macun haline getirilip yaraların ve çıbanların üzerine konularak kullanılır. Boyotunun içindeki yoğun kalsiyum ve magnezyum minerali, ergenlik çağındaki çocukların ve gençlerin boylarının uzamasında etkili olduğu söylenmektedir. Boyotunun Yan Etkileri:Hamilelik sırasında kullanılmamalıdır. Çok az miktarda dahi olsa gaz ve ishal yapabileceği söylenmektedir. Boyotu tüketilirken başka ilaçlar kullanılıyorsa, aralarında en az iki saat olmasına dikkat edilmelidir. |
Boyotu hakkında daha çok bilgi edinmek istiyorum, ama hamilelik sırasında kullanılmaması gerektiği belirtilmiş. Bu durumda hamilelik sonrasında tüketmek için herhangi bir kısıtlama ya da özel durum var mı?
Cevap yazMerhaba Alpçetin Bey,
Boyotu bitkisi, özellikle hamilelik süresince kaçınılması gereken bitkiler arasında yer alır çünkü bazı bileşenleri düşük riskini artırabilir. Hamilelik sonrasında boyotu tüketimine dair genel bir kısıtlama bulunmamaktadır. Ancak, yine de dikkatli olunmasında fayda vardır. İşte birkaç önemli nokta:
1. Emzirme Dönemi: Emzirme döneminde herhangi bir bitkisel ürünü tüketmeden önce doktorunuza danışmanız önerilir. Boyotu'nun anne sütüne geçip geçmediği ve bebek üzerinde olası etkileri hakkında bilgi sahibi olunmalıdır.
2. Alerjik Reaksiyonlar: Boyotu bazı kişilerde alerjik reaksiyonlara neden olabilir. Eğer daha önce bu bitkiye karşı bir alerji geliştirdiyseniz veya alerjik bir bünyeniz varsa dikkatli olmalısınız.
3. Dozaj ve Kullanım: Boyotu tüketirken dozaja dikkat etmek önemlidir. Aşırı tüketim, sindirim sorunlarına veya diğer yan etkilere yol açabilir.
4. Genel Sağlık Durumu: Eğer kronik bir rahatsızlığınız varsa veya sürekli olarak ilaç kullanıyorsanız, boyotu tüketmeden önce mutlaka bir sağlık profesyoneline danışmalısınız.
Boyotu ve diğer bitkisel ürünler hakkında daha fazla bilgi almak ve güvenle kullanmak için bir uzmana başvurmanızda her zaman fayda vardır. Sağlıklı günler dilerim!