Şahtere otu, Latince adıyla Fumaria officinalis, gelincikgiller (Papaveraceae) familyasından olan bir bitkidir. Bu otun anavatanı Kuzey Afrika, Güney Avrupa ve Türkistan ülkeleridir. Türkiye'nin hemen her bölgesinde doğal olarak yetişir. Şahtere otunun mavimsi yeşil renkli, çatallı yaprakları ağırlıktan yerlere eğilir. Otluk alanlarda, tarlalarda ve bahçelerde kolayca yetişen tek yıllık bir bitkidir. Mayıs ayından Temmuz ayına kadar pembe, beyaz ve mor renkte çiçekler açar. Bu çiçekler dalların uçlarında salkım şeklinde toplanmış demetler halinde bulunur. Şahtere otunun küre şeklinde, minik ve tek tohumlu meyveleri olur.

Şahtere otunun kullanımı tarihte Mısırlılara, Mezopotamya ve Roma İmparatorluğu dönemlerine kadar uzanır. Bu otun bilinen 50 kadar türü bulunmaktadır. Ancak içlerinde sadece Fumaria officinalis türü tıbbi özelliklere sahiptir. Bu türün karaciğer ve safra kesesi hastalıklarına iyi gelen etkilerinin olduğu düşünülmektedir, bu nedenle şahtere otu oldukça kıymetlidir. Bu ota halk arasında tilki kişnişi, sarılık otu, tavuk ayağı otu, yer safrası, yer çiçeği gibi isimler de verilir.

Şahtere Otunun Toplanması ve Saklanması

Şifalı özellikleri olan şahtere otunun toplanma zamanı Mayıs ayından başlayarak Ekim ayına kadar devam eder. Otun kullanılan kısımları kökleri, yaprakları ve çiçekleridir. Bunlar farklı şekillerde kurutularak kullanılır. Kurutmanın uygun koşullarda yapılması, bitkinin içerisindeki faydalı yağların kalitesini düşürmez. Bu nedenle uzman kişiler tarafından kurutulmuş şahtere otu kullanımı oldukça önemlidir.

Şahtere otunun çayını, tentürünü ve kremini kullanarak çeşitli sağlık sorunlarına çare bulabilirsiniz. Ayrıca otun içeriğinde bulunan fumarik asit, potasyum tuzları ve tanen oldukça zengin olduğundan, tıbbi ilaçların bir kısmında kullanılmaktadır. Özellikle idrar söktürücü, tansiyon düşürücü, cilt sorunlarını giderici, zayıflatıcı, kan temizleyici, sarılığın tedavisi ve karaciğer hastalıkları tedavisi şahtere çayı sayesinde desteklenmektedir.

Şahtere otunun çayı kaynar suyun içinde demleme yoluyla hazırlanır. 1 çay kaşığı otu 1 bardak sıcak suyun içinde demleyebilirsiniz. Çayın kaynatılarak hazırlanması sakıncalıdır. Çayı soğuk olarak 4 saat aralıklarla 1 çay bardağı kadar içebilirsiniz. Kabızlık sorunu yaşıyorsanız, özellikle bu bitkisel çayı kullanabilirsiniz. Ancak bir uzman desteği almanız daha doğru olacaktır.

Şahtere otunun uygun koşullarda kurutulmuş, kapalı olarak cam kavanozda saklanmış, kuru ve serin bir yerde tutulması gerekmektedir. Bu şekilde saklandığında raf ömrü yaklaşık 1 yıl kadardır. Diğer şifalı bitkiler gibi bu otun da bilinen ve güvenilir yerlerden alınması tavsiye edilir.