Keklik otu, Akdeniz Bölgesi'nin dışında Asya'da da yetişen ve özellikle İspanyol, Meksika ve İtalyan mutfaklarında sıkça kullanılan bir bitkidir. Yemeklerin lezzetini artırmak amacıyla kullanılan bu bitki, aynı zamanda sağlık yönünden de çeşitli faydalar sunar. Keklik otu, mide bulantısı, sindirim sistemi sorunları, deniz tutması ve diş ağrılarına karşı kullanılmaktadır.

Keklik otunun birçok türü bulunmaktadır. Bu türlerden en çok bilinen ve kullanılanı sarı keklik otudur. Diğer türlerinden bazıları şunlardır:

Keklik otu, 20-40 cm boyunda, dikine yükselen ve bulunduğu yerde kümeler oluşturan bir bitkidir. Anavatanı Ukrayna ve Rus bozkırları olup zamanla geniş bir alana yayılmıştır. Yaprakları 2-4 kanatlı, tel gibi ince, koyu yeşil ya da sarımsı yeşil renkte, sapsız ve gövdeye oturmuş bir yapıya sahiptir. Çiçekleri uzun bir sap üzerinde, kupa yaprakları beş adet ve sarı renkte olup, taç yaprakları vardır. Çiçekleri 12-20 adet oval, koyu sarı ya da altın sarısı renktedir. 30-60 döllenme tozluğu bulunmaktadır. Kökleri bir anayumru ve çevresine yayılan saçaklı köklerden oluşur. Güneş kaybolduğunda ve yağmurlu havalarda çiçekleri hemen kapanır.

Keklik otu sadece yemeklerde baharat ve tedavi amacıyla değil, ayrıca kimya alanında sabun gibi kozmetik ürünlere koku vermek için de kullanılmaktadır. Keklik otu yağı da oldukça yaygındır ve antimikrobiyel özelliklere sahiptir. Bu doğal yağ, keklik otu bitkisinin çiçek ve yapraklarından damıtılarak elde edilir.

Kırmızı Keklik Otu: Yaprakları uzun bir sap üzerinde karşılıklı ve kanat yaprakları şeklinde ince iplik gibi olup koyu yeşil renktedir. Çiçekleri kırmızıdır ve oval 8-12 adet ortada siyah döllenme tozlukları bulunur. Bu keklik otu çeşidi, sarı keklik otuna göre oldukça zayıf ve etkisi de hafiftir.

Güneş gören tepelerde, kayalıklarda, taşlık yörelerde ve meralarda kolaylıkla yetişir. Şubat ve mart aylarında kasa ve seralarda tohumlarından elde edilen fideler bahçeye ya da tarlaya ekilir. Mayıs ve haziran aylarında toplanır. Keklik otu, havadar ve güneşli bir yerde kurutulmalı ve porselen ya da uygun kaplarda muhafaza edilmelidir. Bitkinin şifalı kısmı olan yaprak ve çiçekler asla güneş altında kurutulmamalı, mutlaka gölgede kurutulmalıdır. Bitki beş günde kuruduysa iki gün daha fazladan kurutmak daha iyidir çünkü bu şekilde eterik yağlarını kaybetmez ve kalitesi düşmez. Sadece bitki kökleri güneşte kurutulur ve kurur kurumaz hemen toplanmalıdır. Keklik otu yapraklarından çay hazırlayarak özellikle hazımsızlık durumlarında kullanabilirsiniz. Keklik otunun yapraklarından elde edilen yağ ise diş ağrısı ve cilt sorunlarının tedavisinde çok faydalıdır.

Keklik otu yağını kullanırken mutlaka başka bir yağ ile inceltmek gereklidir çünkü etkisi çok fazla olabilir.

Keklik otunun zehirli olması nedeniyle çok az miktarda çayı içilebilir. Günlük olarak içilecek toplam keklik otu ya da tozu 1 gramı geçmemelidir. Bu, günde 3-4 defa içilebilir. Şayet tarife uyulursa yan etkisi yoktur. Ancak aşırı dozda alınırsa zehirleyebilir.